Przenikanie
Stanisław Gadomski – Barbara Kubska
Polski strój ludowy ze śląskim suplementem

Od 12 kwietnia do 17 maja w przestrzeniach wystawienniczych Holu Głównego Pałacu Kultury Zagłębia zaprezentowany zostanie wybór kilkunastu fotografii autorstwa Stanisława Gadomskiego oraz Barbary Kubskiej, należących do bogatej kolekcji Muzeum Miejskiego w Tychach. Wystawa towarzyszy 14. Międzykulturowemu Festiwalowi Folklorystycznemu Zagłębie i Sąsiedzi.

Na potrzeby prezentacji w Pałacu Kultury Zagłębia oryginalne fotografie zostały przeskalowane do formy wielkoformatowych wydruków tworząc swoistą scenografię dla folklorystycznego święta. Tytułowe przenikanie to nie tylko dialog między fotografiami Stanisława Gadomskiego i Barbary Kubskiej , ale także doświadczanie wciąż żywej kultury i tradycji wraz z uczestnikami Festiwalu.

Tytuł wystawy nawiązuje do zdjęć Stanisława Gadomskiego (1929–2013) z cyklu Polskie stroje ludowe, które w latach 1979–1981 publikowane były na ostatniej stronie tygodnika „Panorama”. Gadomski wykonał fotografie w ścisłej współpracy z etnografami i kustoszami z ponad dwudziestu muzeów oraz członkami kilkunastu zespołów folklorystycznych, którzy udostępnili mu stroje do sesji fotograficznych, często też sami pozowali do zdjęć.

Dopełnieniem serii zdjęć Stanisława Gadomskiego są fotografie Barbary Kubskiej (ur. 1986). W 2016 roku, na zaproszenie Muzeum Miejskiego w Tychach, artystka udokumentowała wiejskie ubiory odświętne i obrzędowe, które noszono na Górnym Śląsku i ziemiach sąsiednich w XIX i w pierwszej połowie XX wieku. Podobnie jak fotoreporter „Panoramy” Barbara Kubska wykonała zdjęcia w plenerze, wprowadziła jednak płócienne tło. Nasuwa ono skojarzenie ze zgrzebną codziennością, w której żyli dawni właściciele prezentowanych ubiorów – zakładano je przecież wyłącznie na szczególne okazje: do kościoła czy na wesele. Przypomina też, że kiedyś cała sztuka płótna potrafiła wiele znaczyć – płócienną tkaninę (przewidzianą do wykorzystania w przyszłości), podobnie jak gotowe elementy stroju, darowano córkom jako wyprawę weselną. Płótno odnosi także do teł fotograficznych, które pozwalały wędrownym fotografom zaaranżować namiastkę atelier.

Stroje paradne różnicowały poszczególne regiony i wsie, a w obrębie grupy mówiły o statusie społecznym swoich właścicieli i właścicielek. Dwie wielkie wojny, przesunięcie granic, coraz częstsze kontakty z miastem spowodowały, że w części regionów strój zanikł (wcześniej męski niż kobiecy). Pozostały muzealne obiekty oraz fotografie. Stroje, które do dziś są używane przez zespoły folklorystyczne czy pasjonatów lokalnej tradycji świadczą o ciągłości wzorów kulturowych w różnych częściach kraju.

 Więcej fotografii Stanisława Gadomskiego można znaleźć tutaj.

Termin wystawy: 12.04-17.05.2024 r.
Miejsce: przestrzenie wystawiennicze Sali Teatralnej (hol, parter)
Godziny otwarcia: w godzinach otwarcia PKZ
Partner: Wystawa organizowana we współpracy z Muzeum Miejskim w Tychach
Opieka merytoryczna: Ewelina Lasota / Adiunkt w Dziale Fotografii Muzeum Miejskiego w Tychach
Projekt wystawy: KlarStudio.pl