Aktualności

Sartre

Autor: Administrator

"Sartre" - monodram wg dramatu Jean Paul Sartre'a pt. „Przy drzwiach zamkniętych"
Przy drzwiach zamkniętych opisuje piekło ludzkich uczuć miłości, nienawiści, strachu. Inez - jedyna bohaterka spektaklu - prowadzi dialog z innymi mieszkańcami zaświatów: Garcinem i Stellą. Zaczyna od stopniowego uświadomienia im gdzie się znaleźli. Kpi z ich naiwności i obłudy, kiedy utrzymują, że tylko przez pomyłkę zesłano ich do piekła.
Stopniowo Inez przyjmuje rolę kata. Uwodzi Stellę, prowokuje Garcina -w tej sytuacji swojego rywala. Kiedy jej starania spełzają na niczym decyduje się na szczerą rozmowę. Opowiada zebranym historię swojego życia i potępienia, aby po chwili bezlitośnie obnażyć prawdziwe oblicze Stelli niewiernej żony i dzieciobójczyni. Nie mogąc jej uwieść, próbuje zdobyć Garcina. Kiedy i to się nie udaje - poniża go.
Potępieńcy próbują opuścić piekło, uwolnić się od swojego kata, ale wściekły atak Inez zatrzymuje ich. Pokonani wracają do Inez. W akcie desperacji Stellą próbuje ją zabić, ale zostaje wyśmiana.
Z piekła nie ma ucieczki. Nie ma ucieczki przed niespełnionymi pragnieniami, przed uczuciami nad którymi nie umieją zapanować. Piekło to są inni. Męki piekielne zaczynaj ą się od nowa.
Spektakl toczy się w ograniczonej przestrzeni sceny kameralnej, a jedynym elementem scenograficznym jest fotel.

Tean Paul Sartre (1905-1980)

Pisarz, filozof, krytyk, eseista; laureat Nagrody Nobla 1964 - odmówił jej przyjęcia; współzałożyciel dziennika „Liberation"- współtwórca filozofii egzystencjalizmu -„Egzystencjalizm jest humanizmem". Autor prac z dziedziny antropologii, socjologii i psychologii, a także dzieł literackich powieści, m.in.: „Mdłości" (1938) i „Drogi wolności" (1945-1949), opowiadań, wspomnień: „Słowa" (1964), esejów: „Situations" (t. 1-10, 1947-1976) oraz dramatów m.in.: „Muchy" (1943), „Ladacznica z zasadami" (1946), „Przy drzwiach zamkniętych" (1949), „Więźniowie z Altany" (1960).
„Przy drzwiach zamkniętych" (Huis Cios, 1949)

„Egzystencjaliści twierdzą, że jeśli człowiek próbuje racjonalnie podejść do jakiegokolwiek aspektu życia, zawsze ku swemu przerażeniu staje w obliczu zjawisk, które nie tylko leżą poza zasięgiem rozumu, lecz całkowicie się rozumowi przeciwstawiają. Życie ludzkie więc nacechowane jest wszechobecną ironią i paradoksem. Właśnie ową paradoksalną ironię egzystencjaliści uważają za właściwy przedmiot sztuki. [...]
Najznamienitszą cechą Sartre'a jest szczególna zawziętość, z jaką rozwija on ów paradoks i [...] koncentruje się raczej na kwintesencji owej znikomości niż cudowności człowieka. [...]
Sartre snuje jeszcze inną refleksję: człowiek jest zwierzęciem towarzyskim, a jednak każda jednostka ludzka jest odosobnioną całością i nosi w sobie zarówno swoje niebo, jak i piekło. Sensem tego paradoksu jest to, że chociaż jesteśmy istotami stadnymi, dusze nasze zawsze są samotne. [...]
W Przy drzwiach zamkniętych troje zmarłych - Garcin, Estelle i Inez - znajdują się w piekle. Ale nie ma tu ogni piekielnych, jest tylko salon w stylu biedermeierowskim, męki zaś tych trojga potępieńców polegają na tym, że są oni skazani na wieczne przebywanie ze sobą".

Allardyce Nicoll: Dzieje dramatu; Warszawa 1983

 
plakat.jpg
  sartre1.jpg sartre2.jpg  sartre3.jpg 
  sartre.jpg